Bulkdrinken: Wat is het? En hoe doe je dat?

Het belang van water drinken in de ochtend

In de nacht gaat je lichaam ontgiften en produceert het afvalstoffen. Die afvalstoffen kan ons lichaam kwijt via zweet, urine en ontlasting en daar heb je water voor nodig. Net zoals dat ik in de ochtend een tongschraper gebruik om de opgehoopte afvalstoffen van mijn tong te verwijderen en mijn tanden poets hoort water drinken in de ochtend voor mij bij datzelfde ritueel. Het zorgt ervoor dat alles even goed wordt ‘doorgespoeld’. Na die eerste grote bulk water laat ik mijn waterfles vervolgens langere tijd met rust.

De hele dag door slokjes nemen is aangeleerd gedrag

We hebben onszelf aangeleerd om de hele dag door te drinken. Vocht is heel belangrijk; voor het hydrateren van de huid, het afvoeren van afvalstoffen en om de lichaamstemperatuur te regelen. Maar net zoals het niet fijn is voor je lichaam om de gehele dag voedsel te verwerken wordt het ook niet blij wanneer je continue iets drinkt. Dit deed de mens in zijn geschiedenis, tot voor kort, nooit eerder.

Eigenlijk begrijpt ons lichaam (en zeker onze maag) niks van drinken zonder dorst. Dorstgevoel geeft je lichaam een signaal dat er mogelijk vocht aan komt waardoor je maag zich kan voorbereiden en je immuunsysteem geactiveerd wordt. Water uit een bron of rivier kan immers ziektewekkers bevatten waar je lichaam op moet reageren.  Continu slokjes water, thee of andere dranken tot je nemen is continue je immuunsysteem activeren. Daarnaast verstoor je door steeds een beetje te drinken de natuurlijke vocht- en mineralenbalans.

Drink wanneer je dorst hebt

Ook in de wetenschappelijke literatuur worden hierover steeds meer vragen gesteld. De wereldbekende professor emeritus inspanningsfysiologie en sportgeneeskunde Tim Noakes publiceerde in het medisch vakblad British Journal of Sports Medicine het stuk ‘Challenging Beliefs in Sports Nutrition: are 2 ‘core principles’ proving to be myths ripe for busting?‘. Daarin gaat hij dieper in op het onderwerp hydratatie. Hij stelt dat watervergiftiging een groter gevaar is dan uitdroging en dat de oude spreuk ‘drink wanneer je dorst hebt’ het enige correcte advies is. Hij roept lezers zelfs op om hem de wetenschappelijke onderbouwing van ‘drink at least 8 glasses of water a day’ te sturen’.

De mens is het zoogdier met de grootste capaciteit om inspanningen te leveren in extreme hitte

Een onderzoek, waarbij 18 personen een tocht van 25 kilometer ondernamen in 44,3 graden Celsius, vat het mooi samen: ‘Humans are the mammals with the greatest capacity for exercising in extreme heat.‘ De mens is het zoogdier met de grootste capaciteit om inspanningen te leveren in extreme hitte’. De onderzoekers toonden aan dat ondanks een verlies van 2 kilo lichaamsgewicht (!) de natriumconcentratie in het bloed behouden bleef. Het water en de deeltjes bleven perfect in evenwicht. Ons lichaam beschikt dus over een ingebouwd regulatiemechanisme om zelfs in extreme omstandigheden homeostase te behouden.  Het evolutionair sterke dorstregulatiecentrum van de gemiddelde mens is volledig verstoord. Door ons hedendaags drinkgedrag zijn we ons dorstgevoel kwijtgeraakt en weten we niet meer wanneer we echt dorst hebben.

Dorst is een hersengevoel (gestuurd in de hypothalamus) en bij de meesten onder ons is dat regulatiecentrum volledig ontregeld. Evolutionair dronken we nooit heel de dag door kleine hoeveelheden en als we dronken alleen als reactie op dorst! Dat maakte dat we op zoek gingen naar water om vervolgens (in bulk) te drinken tot we volledig verzadigd waren. Dat deden we nul, één, of meerdere keren per dag, afhankelijk van de omstandigheden.

Intermittent Drinking

Mijn docent, biochemicus en antropoloog Dr. Prof. Leo Pruimboom vertelt het volgende: “Wanneer je naar een drinkplaats in de wildernis kijkt zie je dat heel veel verschillende soorten dieren daar samen komen zonder tekenen van angst of agressie. Alle soorten herbivoren, inclusief olifanten delen de waterpoelen in harmonie met elkaar. Recent onderzoek toont aan dat “dorstgevoel” niet alleen de water- en mineralenhuishouding reguleert, maar ook het “vertrouwen en liefde” hormoon oxytocine, terwijl de productie van het typische stresshormoon cortisol afneemt.. Een hete omgeving, droogte en meer zweten activeren het produceren van oxytocine, net zoals borstvoeding dat doet bij moeder en kind. Waarschijnlijk komt dit door het feit dat alle dieren afhankelijk zijn van water, terwijl het soort voeding per soort verschilt. Het reguleren van drinkgedrag door middel van intermitterend drinken in grote hoeveelheden zou de oxytocinesignalering kunnen verhogen, het vertrouwen van de mens kunnen herstellen en de gezondheid kunnen verbeteren door de activiteit van de stress-as en de ontstekingsactiviteit van het immuunsysteem te verlagen. Onderbroken bulk drinken moet worden gedefinieerd als water (inclusief thee en koffie) drinken tot een gevoel van verzadiging en gereguleerd door een mild gevoel van dorst. Dit zou betekenen dat mensen niet minder zouden drinken, maar minder vaak, en zo gedragen alle dieren, maar ook pasgeborenen zich. Het is de laatste groep, die waarschijnlijk de enige groep mensen is met een normale vochthuishouding” https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27241263/

Intermittent fasting en intermittent drinking maakt van ons weer metabool flexibele mensen. Mensen die niet alleen kunnen functioneren in een situatie waarin er water beschikbaar is, maar ook in een situatie waarin er géén water beschikbaar is. We hadden immers nooit onbeperkt toegang tot water. We verplaatsten ons als we dorst hadden en vervolgens brachten we uren door zonder water, net zoals andere zoogdieren: ze drinken tot ze verzadigd zijn om zich nadien weer te verplaatsen, en dit herhaalt zich keer op keer.

Bulkdrinken; wat is het en hoe doe je dat?

Bij Bulkdrinken neem je een grotere hoeveelheid vocht, bij voorkeur water, in één keer tot je. Wanneer je daar meteen in de ochtend mee begint start je je dag meteen goed en kun je daarna die drinkfles voorlopig met rust laten. Vlak voor, na of tijdens een maaltijd drinken zorgt dat je lichaam niet goed alle voedingsstoffen op kan nemen; je ‘spoelt’ als het ware alles door waardoor het een goede spijsvertering remt. Zelf drink ik dan ook tijdens de momenten tussen de maaltijden door: één keer een bulk water na het opstaan; vervolgens een bulk water en/of thee tussen mijn ontbijt en lunch; nog eens in de middag ergens tussen lunch en avondeten.

Na het avondeten drink ik geen grote hoeveelheden meer; hooguit nog wat kruidenthee of een glas waterkefir. Dit is hoe ik het doe en wat voor mij fijn voelt en werkt. Maar belangrijk is dat je zelf leert naar je lichaam te luisteren. Vermijd in ieder geval om de hele dag door kleine hoeveelheden te drinken.

Drink vooral wanneer je dorst hebt en dan tot je helemaal verzadigd bent. Dat kan dus ook betekenen dat je de ene dag meer drinkt dan de andere; afhankelijk van de weersomstandigheden; hoeveel je traint en wat je eet. We zijn het verleerd om goed naar ons lichaam te luisteren.

Iemand die veel zweet, heeft meer vocht nodig dan iemand die nauwelijks transpireert. Mensen die veel groente en fruit eten, krijgen op die manier al veel vocht binnen. Die hoeven niet net zoveel water te drinken als iemand die vooral op brood en crackers leeft. Buiten wandelen bij 45 graden Celsius of de hele dag binnen zitten betekent een hele andere behoefte. Door te drinken uit gewoonte in plaats van als reactie op dorst verstoor je allerlei natuurlijke processen in je lichaam.

Leer je eigen dorst kennen en geef je lichaam zijn dorstgevoel weer terug

Door: Nanneke Schreurs www.optimalhealth.nl