Vipassana: Op zoek naar stilte

Komende dinsdag ga ik opnieuw een Vipassana stilteretraite doen, deze keer zes dagen lang, onder leiding van Frits Koster. Deze naam betekent veel voor mij, want hij is een gerespecteerde mindfulness- en compassietrainer die zijn leerlingen op de meest subtiele en indringende wijze begeleidt.

Zijn aanpak raakt vaak dieper dan alleen de technische beoefening; het is een uitnodiging tot innerlijke transformatie. Eerder heb ik een tiendaagse Vipassana gedaan, een ervaring die zowel onbeschrijfelijk zwaar als bevrijdend was.

Waarom een stilteretraite?

De vraag “Waarom een stilteretraite?” wordt me vaak gesteld, vaak met een zekere scepsis. “Kun je niet gewoon wat tijd vrijmaken om rustig thuis te mediteren?” Natuurlijk, de stilte kun je overal vinden, maar niet zozeer de complete stilte die door een hele groep gedragen wordt. Noch de innerlijke ruimte die ontstaat als de dagelijkse afleidingen verdwijnen.

Het is niet alleen het geluid dat wegvalt, maar alles wat ik dacht te moeten zijn – mijn rollen, mijn zorgen, mijn wensen. Ik ben niet langer ‘de vriendin’, ‘de dochter’, ‘de mantelzorger’, ‘de professional’. Nog steeds is daar de ademhaling, een hartslag, een ervaring.

Tijdens een stilteretraite worden de kleinste aspecten van het leven tot levensgrote ontdekkingen. Een eenvoudige ademhaling kan plotseling complex en betoverend lijken; een eetritueel verandert in een heilige daad.

Geen ontsnapping

Er is geen ontsnapping aan wat je tegenkomt in jezelf: de onrust, de pijn, de onzekerheid. En precies dat maakt het zo krachtig. Frits benadrukt vaak het belang van compassie tijdens deze innerlijke ontmoetingen. Hij leert ons vriendelijk te blijven, ook wanneer de geest zijn weerstand toont. Het gaat niet om het overwinnen van die weerstand, maar om er samen met een milde, open houding bij te zijn.

Dit zal mijn tweede retraite zijn, en het voelt als thuiskomen in een landschap dat tegelijkertijd vertrouwd en volkomen nieuw is. Ik herinner me mijn eerste keer – de stilte die soms beklemmend voelde, de diepere laag van rust die zich heel traag ontvouwde, en het overweldigende gevoel van tevredenheid na tien dagen.

Waarom opnieuw, vraag ik mezelf. Omdat ik weer voel dat ik word meegesleurd door het lawaai van het leven. De drukte, de verlangens, de onafgebroken stroom van informatie – het vermengt zich als een zware mist in mijn gedachten. En ik verlang naar helderheid, naar eenvoud, naar stilte. Ik weet dat het niet gemakkelijk zal zijn. Er zullen momenten komen waarop ik zal worstelen, waarin ik mijn eigen grenzen en pijnlijke patronen onder ogen moet zien. Maar het is precies die pijn die me verder helpt. Het is een brandpunt waar ik mijn eigen verhalen kan loslaten en ruimte kan maken voor wat werkelijk leeft.

Stilte reikt voorbij wat het denken kan bevatten

Er is een zekere magie in stilte, iets wat niet in woorden te vatten is. De ervaring in stilte reikt voorbij wat het denken kan bevatten. Het maakt niet uit hoeveel keer ik ga, elke retraite leert me opnieuw dat het leven in wezen draait om deze eenvoudige momenten van aanwezig zijn. En misschien, in de diepte van de stilte, vind ik die woordenloze kern weer terug.

Liefs, Minette

Body-Motion