Versla de kritische stem in je hoofd

Soms heb ik zo’n akelig kritisch stemmetje in mijn hoofd. Vanmorgen nog, toen gebeurde het me weer.

Ik had een afspraak met de eigenaresse van een fitness studio. Ze is super slank en energievol. Enthousiast begint ze te vertellen over haar fitness studio en hoe jammer het is dat mensen nu niet kunnen sporten. Ze legt uit hoe belangrijk het is om te blijven bewegen.

Terwijl ik naar haar luister hoor ik dat akelige kritische stemmetje in mijn hoofd: ‘Hier zit je dan als een stijve hark. Hoe zit het met het hardlopen? Jij houdt ook nooit iets vol. Klagen over je vetrolletjes maar je doet er niets aan. Wat ben je toch vreselijk lui.’ En zo blijft mijn kritische stem door tetteren in mijn hoofd.

Met gebogen hoofd en afgezakte schouders loop ik terug naar de auto. Zo teleurgesteld in mezelf.

Meerdere gedachtes ratelen nu door mijn hoofd: ‘Het is ook mijn eigen schuld. Ik had ook moeten blijven bewegen toen de sportscholen dicht gingen. Wat ben ik toch vreselijk stom.’

En zo gaat het nog even door in dat kleine hoofdje van mij.

Waarom doen we dat? Onszelf zo aanvallen? Tegen iemand anders spreek ik altijd met motiverende woorden: “Joh, iedereen is minder gaan bewegen. Je gaat gewoon nu weer beginnen. Jij kunt dat makkelijk!” Maar tegen mezelf praat ik zo niet. Nee, dan niet! Ik bekritiseer mezelf als ik te veel eet, als ik niet ga sporten of als ik een fout maak. Dat bekritiserende stemmetje is dan snoeihard en gemeen.

Ik besluit hier iets mee te gaan doen. Ik wil leven zonder die zelfkritiek. Eigenlijk is dat stemmetje al jaren bij me, besef ik me. Ik kan tamelijk hard voor mezelf zijn. Het wordt tijd voor verandering!

Ik maak een afspraak met Lieda van LIEVScoaching. Ze geeft geregeld online workshops. ‘Ontmasker je innerlijke criticus’ is daar één van. Ik kies voor de één op één coaching in haar praktijk.

Een vriendelijk gezicht opent de deur. “Welkom”, zegt ze met een glimlach. In haar praktijk hangt een fijne sfeer en we kijken uit op de tuin. We beginnen eerst met een ontspanningsoefening. Dit gebeurt door middel van een drumvisualisatie. Ze pakt een Sjamanistische drum (de drum lijkt op een Indianen drum) het ritmische geluid wat eruit voortvloeit, voel je diep in je lichaam trillen.

Ze vraagt me een gouden licht te visualiseren en deze boven, via mijn kruin, binnen te laten komen en dan mijn hele lichaam met dat gouden licht te vullen. Door het geluid van de drum, en het visualiseren van het licht, denk ik nergens meer aan en voel ik me helemaal ontspannen.

Dan vraagt ze: “Sinds wanneer bekritiseer je jezelf zo?”. Deze kritische stem is er al sinds mijn jeugd, moet ik eerlijk toegeven.

Ik houd mijn ogen gesloten en Lieda stelt de volgende vraag: “Kun je je een situatie herinneren waarbij je jezelf niet mocht zijn? Niet mocht uitkomen voor je mening bijvoorbeeld? Of iets niet mocht doen? Iets wat je eigenlijk vanuit je gevoel wel wilde doen?”.

In mijn gedachte ga ik terug naar het verleden. Er zijn heel veel situaties waarin dit gebeurde maar ik herinner me er één specifiek. Het was op de kleuterschool. Ik wilde graag een zusje maar ik had nog geen zusje. Ik fantaseerde altijd al veel en ik had een denkbeeldig zusje bij me. Ze was mijn beste vriendin. Ik sprak ook vaak met haar. Totdat Henry, mijn klasgenootje, het in de gaten kreeg. Hij lachte mij uit. En hij riep door het klaslokaal: “Fleur is gek. Fleur is gestoord. Fleur praat in haar zelf. Fleur is niet normaal. Fleur is een weirdo.” Hij lachte er gemeen bij. Ik voelde me heel klein worden en wilde het liefst heel hard wegrennen.

Waarschijnlijk heb ik vanaf dat moment mezelf niet meer durven zijn, besef ik me. Ik schrok zo van die afwijzing. Daarna heb ik mezelf steeds toe gesproken: ‘Niet doen, Fleur. Niet zo, Fleur. Dat is fout, Fleur.’

Bijzonder hoe je verleden je kan beïnvloeden en er een bepaald gedrag kan ontstaan door een ervaring. Dit gedrag neem je mee in je volwassen leven. En het is zelfs een terugkerend patroon geworden. In mijn geval is het gedrag: mezelf afwijzen en bekritiseren.

Lieda legt uit hoe zelfkritiek kan ontstaan. “Eigenlijk probeert zelfkritiek ons te beschermen. Het is ergens ontstaan omdat je het toen nodig had. Bijvoorbeeld omdat je niet jezelf kon of mocht zijn en dat dit gevoel te overweldigend voor je was. Dan ga je jezelf bekritiseren omdat het te veel pijn doet als een ander dat doet.”

Door kritisch naar ons zelf te zijn, hopen we de kritiek van andere dus vóór te zijn. Uit bescherming.

Ik kijk haar een beetje onzeker aan. “En wat nu? Hoe kan ik dat veranderen?” Ze glimlacht lief. Ik merk dat ze een rustige uitstraling heeft. Ze is geaard en sterk. Als een boom die alles observeert en absorbeert.

“De eerste stap is er bewust van worden”, zegt ze vriendelijk terwijl ze me aankijkt. “Je kunt een gedrag of een patroon pas veranderen als je er bewust van bent. Nu je er bewust van bent kun je de bekritiserende stem herkennen: ‘daar is ie weer’. Je kunt dat stemmetje zien als een bescherming die je nu niet meer nodig hebt. Laat het los. Jij bent die gedachte niet. Jij bent dat stemmetje niet.”

”We gaan een oefening doen,” vervolgt ze. “Leg je handen op je hart, sluit je ogen. Adem naar je hart en adem uit. Zeg tegen jezelf: ‘Ik ben veilig’. Voel wat er te voelen is in je lichaam, zonder er iets van te vinden. Voel je hoe je hoofd nu kalmeert? Zo verdwijnt dat stemmetje op de achtergrond en kom je uit je hoofd en in je hart.

Elke keer als je de bekritiserende stem hoort, leg je je handen op je hart en doe je deze oefening.

Dan legt ze uit: “Je bent niet de enige, veel mensen hebben zelfkritiek. Door los te komen van de identificatie met je innerlijke criticus, saboteurs en andere ikken kom je steeds dichter bij jezelf te staan. In je eigen kracht. Je eigen plek in de wereld bewust innemen.

• Niet jezelf aanpassen maar echt jezelf zijn.
• Je vertrouwen in jezelf vergroten
• Vaker ‘nee’ kunnen zeggen en daarmee ‘JA’ tegen jezelf.
• Er achter komen wat jij echt wilt….

De laatste zin zet me even aan het denken. ‘Wat wil ik echt?’ Mijn hele leven heb ik al het gevoel: ik wil ergens thuis komen. Ik begrijp soms zelf niet waarom ik dat gevoel heb. Het is alsof ik altijd een bepaalde onrust van binnen voel. Het gevoel overvalt me soms ook. Een diepe emotie van binnen: ik wil thuis komen! Maar ik weet niet waar thuis is?

Met al mijn reizen over de wereld, was ik vaak op zoek naar het ’thuisgevoel’. Daarna dacht ik: als ik samenwoon met een partner, dan zal ik het ’thuisgevoel’ wel krijgen. Daarna gaf ik het de schuld aan het huis en ik hoopte dat een ander huis mij het ’thuisgevoel’ zou geven. Maar nog steeds weet ik niet waar ik thuis echt hoor.

Op dat moment, terwijl ik in gedachte ben verzonken, stelt Lieda de vraag: ”Waar wil je nu zijn?”. Ik antwoord haar meteen. “Daar!” En wijs met mijn vinger naar het midden van de kamer, twee meter verder op.

“Wat is daar?” vraagt ze.

“Daar is mijn thuis.” antwoord ik haar. Ik schrik van mijn eigen antwoord en ik krijg tranen in mijn ogen. Ik voel het ineens heel duidelijk. Het ’thuisgevoel’ is heel dichtbij. Het is daar waar ik helemaal mezelf durf te zijn. Het is daar waar ik mezelf accepteer, helemaal zoals ik ben. Het ’thuisgevoel’ zit in mij!

Wat een bijzondere realisatie. Zo heb ik het nog nooit gezien.

Lieda besluit mij nog een oefening mee te geven die ik elke dag thuis kan doen.

We gaan staan. Voeten stevig op de grond. Alsof er wortels uit mijn voeten komen en deze diep de aarde binnendringen. Handen op mijn hart, ogen dicht en tegen mezelf zeggen: ‘Ik ben veilig’ ‘Ik ben goed zoals ik ben’ ‘Ik mag mezelf zijn’. Hier, nu, wil ik zijn, op deze plek en in dit lichaam.

Ik dank Lieda hartelijk voor deze ervaring. Sinds de coachingsessie neem ik mijn kritische stem niet meer serieus. Ik weet nu dat de stem mij wil beschermen maar dat is niet meer nodig.

Daarnaast ben ik erg dankbaar dat Lieda de juiste vragen stelde op het juiste moment. Door haar vragen kon ik het antwoord in mijzelf voelen en zien.

Ik realiseer me dat de onrust in mij, het thuis willen komen, eigenlijk inhoud dat ik wil thuis komen bij mij zelf….

Door: Fleur de Hondt

———————————————————————————————————————————

Wil je na het lezen van dit verhaal ook een afspraak maken met Lieda van Stigt? Neem dan contact met haar op of kijk op haar website voor meer informatie.

Www.lievscoaching.nl telefoon: 0616930439 Wijsthoek 455 Uden